از جمله اين‌كه در نقاط مختلف كشورمان به صورت منطقه‌اي برگزار شد و تمامي استان‌ها در جريان برگزاري آن نقش داشتند.
با رضا حميدي دبير اجرايي اين جشنواره درباره شيوه برگزاري آن و مقايسه‌اش با پنج دوره قبل به گفت‌و‌گو نشستيم.
ششمين دوره از جشنواره شعر فجر در مناطق مختلف کشور برگزار شد. درباره اين اقدام و نتايج آن بگوييد.
تمركززدايي همواره يكي از برنامه‌هاي اساسي دولت در برگزاري جشنواره‌هاي مختلف بوده و همان‌طور كه مي‌دانيد طي سال‌هاي گذشته براي برگزاري جشنواره‌هاي مختلف اعمال شده است. اين موضوع در روند برگزاري شعر فجر هم لحاظ شد و در راستاي تمركززدايي از جشنواره، آن را در 10 استان مختلف به صورت منطقه‌اي برگزار كرديم.
استان‌هاي كرمانشاه، البرز، قم، خراسان رضوي، كرمان، اصفهان، شيراز، مازندران، اصفهان و آذربايجان شرقي استان‌هايي بودند كه به عنوان مناطق برگزاري جشنواره انتخاب شدند و شاعران استان‌هاي همجوار خود را هم در بر مي‌گرفتند.
در انتخاب استان‌ها چه معيارهايي را لحاظ كرديد؟
استان‌ها را براساس معيارهاي زبان، فرهنگ، قوميت و همجواري به 9 منطقه تقسيم كرديم و در ذيل اين معيارها، استان‌هايي كه نقاط مشترك بيشتري دارند را جزو يك منطقه قرار داديم.
اين شكل از برگزاري جشنواره تاثير بهتري داشت يا خير؟
بله، البته در سال‌هاي گذشته هم استان‌ها از اوايل مهر، شب شعرهايي را برگزار مي‌كردند كه تا آغاز دهه فجر ادامه داشت، اما اين دوره از جشنواره كاملا متفاوت بود و به صورت ملي برگزار شد. در روزهاي برگزاري آن هم تمامي كشور به نوعي درگير آن بودند.
حضور شاعران ملي هم به اين برنامه‌ها حال و هواي بهتري داده بود و بر جذابيت آن افزوده بود. رسانه‌هاي محلي هم اين برنامه‌ها را به شكل خوبي پوشش دادند و همه اين موارد باعث شد جشنواره در حد ملي برگزار شود نه صرفا استاني.
بخشي از برنامه‌هاي استاني شعرخوانيها بود. شاعران حاضر در اين برنامه چگونه انتخاب شدند؟
در هر استان يك شاعر خوشنام و زبده به عنوان دبير علمي انتخاب شده بود. اين فرد، شاعران مختلف را از استان‌هايي كه جزو منطقه‌بندي ما بودند انتخاب مي‌كرد تا براي شعرخوانيها دعوت شوند. البته اين را هم اضافه مي‌كنم كه قرار بود تعداد 750 شاعر در اين جلسات استاني شعر بخوانند، اما از 17 بهمن تا اول اسفند در مراسم جشنواره 860 شاعر شعرخواني كردند. يكي از نقاط قوت اين دوره از جشنواره را مي‌توان در همين شعرخوانيها دانست.
بخش شعرخواني برگزيدگان هم ديگر برنامه‌اي بود كه پس از آيين اختتاميه و در ضيافت شام وزير ارشاد برگزار شد. اين فرصت تا پيش از اين در اختيار برگزيدگان قرار نگرفته بود.
اين ميزان در مقايسه با سال گذشته رشد هم داشته است يا خير؟
بله. سال گذشته نزديك به 650 شاعر در جريان برگزاري جشنواره شعرخواني داشتند.
به نظر مي‌رسد عملكرد روابط عمومي جشنواره چندان رضايت‌بخش نبود. نظر شما درباره اين موضوع چيست؟
با حرف شما مخالفم. سال گذشته حتي يك بيلبورد هم در سطح شهر تهران ديده نمي‌شد در حالي كه امسال تبليغ‌هاي زيادي براي جشنواره شده بود، البته اين تبليغات به تهران محدود نمي‌شد و در استان‌ها هم تبليغ زيادي براي آن مي‌شد. رسانه‌هاي محلي هم در بخش استاني درگير پوشش اين برنامه‌ها بودند.
برنامه‌هاي بخش جنبي چطور برگزار شد؟
نمايشگاهي با عنوان نمايشگاه شعر هم برگزار كرديم كه در آن آثار خطي شاعران را به نمايش گذاشتيم. اين بخش از برنامه‌هايمان با استقبال خوبي مواجه شد و اميدواريم در دوره‌هاي بعدي جشنواره هم ادامه پيدا كند. در اين دوره از برگزاري جشنواره، نشريه‌هاي افتتاحيه واختتاميه هم منتشر شده و در اختيار حاضران قرار گرفت.
در اين دوره نشست‌هاي علمي هم برگزار شده است. لطفا درباره آنها توضيح دهيد.
دو نشست علمي برگزار شد، يكي در شيراز با عنوان «زين قند پارسي» و ديگري در تهران با عنوان «بيداري اسلامي در شعر» كه هر دو نشست با استقبال خوبي روبه‌رو شد و اين موضوع زمينه‌اي را فراهم مي‌كند تا در دوره‌هاي بعد نسبت به برگزاري اين نشست‌ها برنامه‌هاي بيشتري داشته باشيم.
بانك اطلاعاتي شاعران هم قرار بود راه‌اندازي شود. اين كار در چه مرحله‌اي است؟
بيشتر كارهاي مربوط به آن انجام شده و طي يكي دو هفته آينده راه‌اندازي مي‌شود.
تعداد شركت‌كنند‌گان در جشنواره در مقايسه با گذشته چطور بود؟
خوشبختانه جشنواره جايگاه خود را پيدا كرده و ميزان آثار ارسالي نسبت به دوره قبل 28 درصد رشد داشته است. در مقايسه با دوره چهارم هم رشدي 150 درصدي داشته است. 22 مهمان از 15 كشور دنيا به ايران آمدند و در جشنواره حضور داشتند. اين شاعران از كشورهايي چون ايتاليا، لهستان، دانمارك، كره جنوبي، چين لبنان، تركيه و برخي كشورهاي ديگر مهمان جشنواره بودند.
يكي از پيشنهادهايي كه امسال از سوي برخي رسانه و مسوولان مطرح شد، ادغام جشنواره موسيقي و شعر فجر بود. آيا امكان انجام چنين كاري وجود دارد؟
انجام چنين كاري ساده نيست و نياز به پژوهش دارد. مي‌توانم بگويم در حال حاضر امكان اجرايي شدن آن وجود ندارد و اگر مسوولان هم قصد انجام آن را داشته باشند، نياز به چند سال برنامه‌ريزي دارد.
چرا؟
چون موسيقي ما فعلا بيشتر نسبت به ترانه اقبال نشان مي‌دهد و بايد تدابيري انديشيده شود تا در صورت انجام اين كار شعر كلاسيك، نيمايي، سپيد و حتي كودك و نوجوان مورد بي‌توجهي واقع نشوند. اگر قرار باشد اين طرح عملي شود، بايد برنامه‌ريزي‌ها تا حدي دقيق باشد كه نه موسيقي لطمه بخورد و نه شعر.
زينب مرتضايي فرد - جام جم