از اين دست رويدادها كه در نهايت توسط نيروهاي امنيتي رفع و رجوع شده در دنيا كم نبوده و معمولا خسارت‌هاي مادي قابل توجهي هم بر جاي مانده است، مانند واقعه اشغال سفارت ايران در لندن در سال 1359 يا موارد ديگر كه هر ازگاه در گوشه و كنار دنيا اتفاق مي‌افتد.
اقدام انگليس‌ها در پيشقدم شدن براي تحريم بانك مركزي ايران آن هم در اوج سردي روابط تهران ـ لندن، كبريتي بود كه بر بشكه باروت خشم افكار عمومي ايران زده شد. از اين رو بود كه نمايندگان مجلس طرح كاهش سطح روابط با دولت انگليس را به تصويب رساندند.
اقدامات تند سياسي دولت لندن بعد از واقعه سفارت، ريشه در همين مصوبه مجلس داشت؛ مصوبه‌اي كه به هر حال براي دولت لندن افت پرستيژ ايجاد مي‌كرد، مقامات به قول خودشان بريتانيايي كبير، در انظار عمومي جهانيان شاهد بودند كه نمايندگان يك ملت بي‌واهمه از عواقب سياسي و اقتصادي در جهت حفظ عزت خود حكم به كاهش رابطه و خروج سفير انگليس از كشورشان داده‌اند.
از اينجا به بعد يك بازي انگليسي جديد در دستوركار آنها قرار گرفت. بازي‌اي كه به بازي آغاز شده تحريم‌هاي تازه خودسرانه پس از ناكامي از تصويب تحريم‌هاي تازه به دليل گزارش جهتدار و تند آمانو، مديركل آژانس اتمي در شوراي امنيت، افزوده و تكميل آن در شرايط جديد را پي گرفتند.
حافظه تاريخي ايرانيان مملو از انواع دسيسه‌ها و بازي‌هاي انگليسي است. از اين‌رو حركت خارج از قاعده و عرف ديپلماتيك انگليس بعد از ماجراي سفارت و اقدامات آنها كه وزير امور خارجه ايران آن را عملكرد كاتوليك‌تر از پاپ انگليس خواند، قابل درك و تحليل است، اما اين بار بازي شتابزده انگليس انتخاب پيش‌دستانه باخت بود، چرا كه آنها براي گرم كردن تنور فشار بيشتر بين‌المللي به تهران و به قول خود با مشورت با شركاي اروپايي قصد داشتند تعداد زيادي از سفراي اروپايي را براي خروج از تهران همراه كنند.
ولي در اين آزمون كهنه تنها مانده و با وجود شعارهاي اوليه مبني بر همراهي با اين تصميم از سوي ديگران اين تنها انگليسي‌ها بودند كه سفير خود در تهران را از دست دادند، آن هم در حالي كه پس از انقلاب اسلامي، انگليس تجربه قطع رابطه با ايران را از سرگذرانده و با تلاش فراوان موفق به بازسازي رابطه و داير كردن دوباره سفارتخانه‌هاي دوطرف در تهران و لندن شده بود.
البته با وجود دشمني‌هاي مكرر انگليس با ايران در طول سال‌هاي گذشته هميشه اين سوال نزد افكار عمومي، مجلس و حتي مقامات سياسي مطرح بوده كه هزينه و فايده وجود اين ارتباط براي ايران چه اندازه است؟ ولي به لحاظ عرف ديپلماتيك و اين كه به هر حال وجود پل‌هاي ارتباطي در انتقال انتظارات از يكديگر بهتر از نبود آن است، اين رابطه از سوي ايران تحمل مي‌شد.
طراحي پي در پي انواع توطئه‌ها از سوي انگليس و در موارد آخر ارائه اطلاعات جاسوسي غير مستند به آمانو مديركل آژانس، تلاش براي افزايش تحريم‌هاي ايران در شوراي امنيت و پس از آن پيشقراول شدن در تحريم‌هاي خودسرانه كشورها عليه ايران و بخصوص بانك مركزي، كاسه صبر مجلس و مردم ايران را لبريز كرد و هريك به نوع و سبك خود واكنش‌هاي معناداري عليه برنامه‌هاي ضد ايراني انگليس از خود نشان دادند. انگليس كه در اين ماجرا احساس غافلگيري مي‌كرد با طراحي بازي جديد سعي كرد سلسله اقدامات قبلي خود را در شرايط جديد با روش تازه پيگيري كند.
از اين‌رو، واقعه سفارت را مانند يك فرصت جلوه داد و اقدامات بعدي خود را پي گرفت. انگليسي در اين بازي جديد اميد دارند بتوانند فضاي بسته بين‌المللي بيشتري عليه ايران فراهم كنند، البته آنها هنوز اين اميد را دارند ولي در عين حال وقتي تنها ماندن خود را درك كرده و مي‌بينند آمريكا هم كه 30 سال است با ايران رابطه ندارد به فكر تاسيس سفارت ولو به شكل مجازي در ايران افتاده است نسبت به عواقب بازي خود دچار ترديد شده و به اشكال مختلف از ادامه رابطه سياسي با ايران نيز سخن مي‌گويند و از قول مقامات سياسي خود يادآور مي‌شوند كه رابطه با ايران به طور كامل قطع نشده است.
در واقع آنها به فكر باز گذاشتن راه گريز در بازي خود نيز هستند تا چنانچه قافيه بيشتر تنگ آمد و عواقب تصميم اشتباه و شتابزده‌شان بيشتر آشكار شد، براي بازگشت و عقبگرد راهي باقي‌مانده باشد.
به هر حال پاسخ قاطع مجلس ايران به سياست‌هاي مخرب انگليس، آنها را وارد مرحله و تلاش‌هاي تازه‌اي كرده كه تاكنون نتايج دلخواه‌شان را در پي نداشته، اما خباثت و طينت بد دولت انگليس نسبت به ايران را بار ديگر در معرض نمايش گذاشته است.
اين وضعيت در داخل ايران از سوي رسانه‌ها، مردم و مسوولان بدقت رصد شده و متناسب با اعمال آنها پاسخ در خور و قانوني خواهد گرفت.
محمد تقوي - جام‌جم