برخي از دانشمندان و مهندسان دست‌اندركار پروژه ناموفق فوبوس ـ گرانت مدعي شدند كه فضاپيماي بي‌همتاي آنها قرباني يك خرابكاري فضايي شده است.
تئوري اين دانشمندان اين است كه آمريكايي‌ها با استفاده از تجهيزات راداري بسيار قوي، باعث شده‌اند مدارهاي الكترونيكي كاوشگر فضايي فوبوس ـ گرانت مختل شود.
فوبوس ـ گرانت نخستين كاوشگر فضايي سياره زمين به مقصد فوبوس، يكي از دو قمر عجيب و نامتعارف مريخ بود كه مي‌بايست بر سطح آن فرود آمده و ضمن نمونه‌برداري از سطح اين قمر به بررسي آن بپردازد.
اما همه اين برنامه‌هاي بلندپروازانه روسي با روشن نشدن موتور اين كاوشگر براي فرار از ميدان گرانشي زمين ناكام ماند و باعث شد ميليون‌ها دلار پول روس‌ها در مسير سقوط به زمين آتش بگيرد و بسوزد.
اين كاوشگر سرانجام و در اوايل هفته جاري سقوط كرد و باقيمانده‌هايي از آن به داخل اقيانوس آرام فرو افتادند.
در سال گذشته شكست‌هاي پياپي روس‌ها در برنامه‌هاي فضايي‌شان باعث شده كه برخي از آنها به روش به ارث رسيده از نظام كمونيستي سابقشان، چشم‌ها را متوجه عوامل مرموزي در خارج از مرزهاي كشور پهناورشان كنند.
اما در ميانه اين توهم توطئه فراگير، پژوهشگري به نام الكساندر زاخارف از آكادمي علوم و تحقيقات فضايي روسيه يعني همانجايي كه كاوشگر فوبوس ـ گرانت در آن طراحي و ساخته شده، معتقد است كه از نظر فني هيچ كشوري در دنيا توانايي ساخت راداري آنچنان پرقدرت را كه بتواند از فاصله 200 كيلومتري سيستم‌هاي الكترونيكي يك كاوشگر فضايي، مختل كند، ندارد.
كاوشگر فضايي فوبوس ـ‌گرانت پس از پرتاب از زمين در مداري با ارتفاع متوسط 200 كيلومتر از سطح زمين پارك شده بود تا در زمان برنامه‌ريزي شده و با روشن كردن موتورهايش راهي سفر طولاني خود به مقصد مريخ شود.
زاخارف همچنين معتقد است كه انتصاب شكست در يك كار بزرگ علمي به خارج از مرزهاي كشور يك رياكاري بزرگ براي سرپوش گذاشتن بر ضعف‌هاي فني يا مديريتي آژانس فضايي روسيه است.
ويكتور ساورسكي محقق ديگري از همان آكادمي نيز معتقد است امكان مختل كردن يك كاوشگر فضايي توسط تابش‌هاي الكترومغناطيسي وجود ندارد.
او تاكيد مي‌كند كه كاوشگران فضايي عمدتا براي كار در محيط خشن فضايي ساخته شده‌اند. در فضاي ماوراء جو سطح تابش امواج پرتوان الكترومغناطيسي مانند امواج ميكروويو و تابش‌هاي گاما و ايكس بسيار زياد است و از آن گذشته همه اجرام فضايي در معرض برخورد با ذرات پرانرژي و باردار بادهاي خورشيدي قرار دارند.
اما با وجود همه اين اظهارنظرهاي كارشناسانه ولادمير پوپووكين، رئيس آژانس فضايي روسيه، راسكوسموس، معتقد است نيروهاي ويژه‌اي از نيم‌كره غربي بر كاوشگر تابيده و موجبات سقوط اين فضاپيما را فراهم كرده است.
روس‌ها اولين ملتي بودند كه شهامت اعزام فضاپيماهايي به مقصد مريخ را داشته‌اند.
شهرام يزدان‌پناه - دبير گروه دانش