صحن میدان گنجعلیخان کرمان همزمان با آغاز موج دومین فصل سفرهای گردشگری و در ابتدای تیرماه با چندین دستگاه «لودر» زیر رو شد، این میدان با چندین قرن قدمت یکی از مهمترین ابنیه تاریخی کرمان محسوب می شود که دقیقا در قلب بازار تاریخی کرمان قرار گرفته است و مشرف بر سه بازار است.
بازار تاریخی گنجعلیخان در طول تاریخ مهمترین مرکز تجمع مردم در مراسم های مختلف بوده و در حوادث تاریخی از جمله حمله «آقا محمدخان قاجار» به کرمان نیز نقش انکار ناپذیری را ایفا کرده است.
تخریب صحن میدان گنجعلیخان در حالی در ابتدا مورد انتقاد قرار گرفت که رفت و آمد ماشین های سنگین از بزرگترین چهارسوق خاورمیانه نیز موجب افزایش احتمال ترک خوردگی در سقف آن شده بود که در نهایت استفاده از ماشین های سنگین در عملیات خاکبرداری متوقف شد.
تخریب صحن این میدان که به نام بازسازی انجام شد به دلیل گسترده خاک برداری انجام شده و تغییر کامل منظر میدان بیشتر به ساخت مجدد میدان شباهت داشت از سوی دیگر با آغاز این عملیات و پیش بینی اولیه در خصوص کند بودن انجام این عملیات موجب شد عملا مسافران و گردشگران از دیدن این میدان تاریخی در تابستان محروم شوند و در حقیقت منظره میدان نیمه رها شده نیز بر سایر ابنیه بازار نیز اثر بگذارد.
ساماندهی میدان تاریخی به کندی انجام می شود
به هر حال پس از گذشت هشت ماه از ساخت مجدد صحن میدان و قرار گرفتن در آستانه سال نو و آغاز مسافرت های نوروزی که کمتر از دو ماه به شروع آن مانده است ساخت صحن جدید میدان به کندی پیش می رود.
مسئولان میراث فرهنگی کرمان در این میان دلیل استفاده از ماشین های سنگین در عملیات میدان گنجعلیخان را تسریع در بازسازی عنوان کرده اند اما به نظر می رسد این تسریع در روزهای اول انجام شد اما ساخت مجدد میدان هم اکنون با کندی انجام می شود که نتیجه ای نیز جز نارضایتی گردشگران و بازاریان به همراه ندارد و همگان چشم انتظار پایان بازسازی و رونق مجدد میدان هستند.
این در حالی است که بخش های مختلف بازار کرمان از جمله آب انبارها و کاروانسرای تاریخی نیازمند بازسازی و مرمت هستند.
اما آنچه که هم اکنون با گذشته هشت ماه از بهترین فصول سال برای ساخت و ساز و با توجه به روند فعلی بازسازی و نصب کف پوش ها به نظر می رسد این است که طی دو ماه آینده نمی توان منتظر تحول شگرف در اتمام عملیات میدان گنجعلیخان بود و حرکت کند و همراه با تامل ساخت صحن میدان همچنان ادامه دارد.
حکایت غریب بازسازی میدان گنجعلیخان
یکی از بازاریان کرمان که در اطراف این میدان، عطاری دارد، مي گويد: حکایت بازسازی میدان حکات غریبی است زیرا بازسازی و مرمت را با ظرافت انجام می دهند نه با استفاده از ماشین آلات ساختمانی از سوی دیگر در ابتدا که بازاریان در جریان آغاز این عملیات نبودند و یک روز صبح وقتی به بازار مراجعه کردیم دیدم شب قبل کف پوش میدان برداشته شده است.
وی افزود: اینکه این اقدام با هدف بهسازی صورت گرفته است خوب است زیرا میدان نیاز به ساماندهی داشت اما اینکه این کار هشت ماه طول کشیده و هنوز هم تمام نشده باعث بروز مشکلاتی برای گردشگران و بازاریان شده است با این وجود کارشناسان و استادان این حرفه باید در خصوص نوع بازسازی نظر دهند.
این بازاری کرمان گفت: کمتر از دو ماه دیگر و در نیمه های اسفند نخستین گردشگران نوروزی به کرمان می آیند و زیبنده نیست وضعیت بازار اینگونه باشد.
یکی دیگر از بازاریان که مغازه صنایع دستی در اطراف میدان دارد، گفت: فضای بازار خاک آلود است و هر روز صبح باید ابتدا خاک ها را جمع کنیم. در ابتدا اطراف محل عملیات بازسازی با حصار گرفته شده بود که رفته رفته این حصارها هم برچیده شد و خاک تمام مغازه ها را فرا گرفته است.
وی گفت: گردشگران باید رغبت کنند برای خرید به مغازه ها مراجعه کنند اما روند بازسازی آنقدر کند است که به نظر نمی رسد مسافران نوروزی برای بازدید به این نقطه از بازار مراجعه کنند.
این بازاری کرمان گفت: تصور کنید گردشگری که در ابتدای تابستان به کرمان آمده قرار باشد برای بار دوم در ایام نوروز نیز از کرمان عبور کند وقتی ببیند همچنان میدان ساماندهی نشده چه تصوری پیدا می کند.
وی، میدان گنجعلیخان کرمان را آبروی بازار و شهر کرمان دانست و خواستار توجه بیشتر مسئولان برای اتمام سریع ساخت صحن میدان شد.
تخریب فضای سبز برای افزایش دید گردشگران
این درحالی است که فضای سبز میدان گنجعلیخان نیز تخریب شده است و مسئولان دلیل این امر را افزایش دید گردشگران اعلام کرده اند.
گفته شده است که به جای درختان موجود در میدان از فضای سبزی استفاده می شود که قابل اصلاح باشد و گردشگران با حضور در هر سوی میدان به راحتی بتوانند سوی دیگر را مشاهده کنند.
با این وجود چندی پیش سرپرست میراث فرهنگی کرمان از اتمام بازسازی این میدان تا ابتدای سال نو خبر داد که این آروزی هر کرمانی است و امیدواریم محقق شود.
هادی ایرانمنش در این اظهار نظر از اتمام عملیات بازسازی میدان گنجعلیخان کرمان با بیش از پنج هزار متر مربع مساحت تا اواخر سال جاری خبر داد.
وی گفت: با ادامه روند بازسازی میدان گنجعلیخان کار احیاي این میدان تا پایان سال که فصل گردشگری و ورود مسافران نوروزی به کرمان است، به اتمام خواهد رسید.
سرپرست میراث فرهنگی استان کرمان با اشاره به طرح فضاسازی میدان گنجعلیخان، افزود: عملیات احیا فضای سبز این مجموعه با همکاری شهرداری در دستور کار قراردارد.
ایرانمنش با اشاره به آغاز بازسازی و مرمت سقف خشتی بازار کفاش های کرمان، اظهارداشت: این بازار با ارزش طی چند ماه آینده استحکام بخشی و بازسازی کامل خواهد شد.
آنچه که مسلم است تمرکز توان کاری میراث فرهنگی در ایام باقیمانده تا پایان سال جاری به اتمام عملیات میدان گنجعلیخان و توجه بیشتر مسئولان چیزی است که رسانه ها، مردم، بازاریان و گردشگران انتظار دارند و امیدواریم به زودی احیاء مجدد میدان گنجعلیخان را در بازار کرمان جشن بگیریم.(مهر)