اگرچه سبك زندگی شهری با استفاده از تلویزیون نسبت عمیقتری دارد، اما نمیتوان نسبت روستا و تلویزیون را انكار كرد یا نادیده گرفت.
قطعا هم روستايیان به برنامههای ویژه خود نیازمندند و هم توجه برنامهسازان تلویزیونی به روستا و مسائل آن یك ضرورت رسانهای است كه در ذیل توسعه ملی نیز قرار میگیرد.
شبكه سه سیما بر همین اساس برنامهای به نام «كوچه باغ» را تهیه و پخش میكند كه به عنوان یك برنامه صبحگاهی شناخته شده و گروه سازنده این برنامه با سفر به مناطق دور افتاده ایران تلاش میكنند مخاطب را با اوضاع و سبك زندگی و مسائل معیشتی و كاری افراد اين مناطق آشنا کند.
در واقع یك نوع روستاشناسی بصری كه واجد جذابیتهای گردشگری و توریستی هم است. كوچه باغ البته بیشباهت به برنامه «مستقیم آبادی» شبكه یك نیست، اما از لحاظ فرم ساختاری و رویكرد تحلیلی شمایل متفاوتی دارد.
به عبارت دیگر، كوچه باغ را میتوان یك برنامه صبحگاهی ـ تركیبی برای مخاطبان روستایی دانست كه مسائل و دغدغههای آنها را دستمایه محتوی خود قرار داده و میخواهد صبحی دل انگیز و با نشاط را برای آنها فراهم آورد.
درواقع كوچه باغ یك برنامه صبحگاهی بومی و قوميتی برای مخاطبان خاص است و از آنجا كه تعداد روستا و روستايیان ما در ایران كم نیست، طیف این مخاطبان خاص محدود نیست و این خاص بودن به نوعی سویه عام نیز دارد.
نمایش مناطق طبیعی و جذاب روستایی و سبك زندگی ساده و سالم آنها چهبسا برای یك فرد شهری بخصوص شهروندان كلانشهرها كه در آلودگی هوا و ساختاری صنعتی زندگی میكند، جذابتر از مخاطبان روستايي برنامه باشد لذا كاركردهای حاشيهاي این برنامه فراتر از جامعه هدف و مخاطبان ویژه آن گسترش مییابد و میتوان به عنوان یك برنامه عام در نظر گرفته شود.
چه بسا تولید چنین برنامهها و نمایش جذابیت زندگیهای روستایی از مهاجرت بیرویه روستايیان به شهر جلوگیری كرده و واجد یك نوع فرهنگسازی موثر در این زمینه باشد.
بخش عمده این برنامه به تهیه گزارش و مصاحبه با اهالی روستا و فعالیتهای روزانه آنها اختصاص دارد كه در كنار معرفی ساختار معیشتی روستا، معرفی امكان تاریخی و مذهبی یا میراث فرهنگی و طبیعی منطقه نیز اضافه میشود تا تصوير اين برنامه روستاشناسی تكمیل شود.
كوچه باغ صرفا یك معرفینامه ساده نیست و با تهیه گزارش از مصايب و مشكلات روستایی مناطق مختلف، میتواند سند تصویری معتبری برای مسئولان باشد تا در جهت رفع مشكلات زیستی در آنجا ترغیب شده و اقدامات لازم را انجام دهند.
واقعیت این است كه تعداد و حجم برنامههای تلویزیون در ارتباط با موضوع روستا و مسائل آن كم بوده یا دستكم واجد جذابیت لازم برای جذب مخاطب است.
این در حالی است كه تنوع زیستی و فرهنگی در همین سبك زندگی روستایی در مناطق مختلف ایران به حدی متنوع و متعدد است كه میتوان انواع برنامههای تركیبی و مستند در این زمینه تولید كرد.
اگر تعداد روستایيان كشور را هم در نظر بگیريم، قطعا چنین برنامههای بویژه در سطح شهرستانها میتواند مخاطبان زیادی را جذب خود كرده و زمینه همدلی آنها با برنامه را ایجاد كند.
بسیاری از تولیدات ملی ما در زمینه كشاورزی به همین روستاها وابسته است و توجه به شعار ملی امسال ایجاب میكند از منظر اقتصادی و البته فرهنگسازی هم كه شده، اهتمام بیشتری نسبت به تولید برنامههای روستامحور صورت بگیرد.
تولید چنین برنامههایي میتواند یك تشخص رسانهای هم برای روستايیان ایجاد كند و از این طریق به تعمیق اصالت و هویتهای بومی كمك شود.
اگرچه از حیث برنامه سازی به نظر میرسد تولید این برنامهها بیشتر به عهده شبكههای استانی است، اما طرح مسائل روستایی در سطح ملی نیز یك نیاز اجتماعی ـ فرهنگی است.